سومین جلسه توجیهی معاونت پژوهش مرکز آموزشهای غیرحضوری، در روز دوشنبه 19 آبانماه 1404 با حضور کارشناس محترم معاونت پژوهش سرکار خانم ولیدآبادی و طلاب مرکز آموزشهای غیرحضوری به صورت برخط برگزار گردید. طی این جلسه مطالب مهمی در راستای نحوه انتخاب عنوان پایاننامه سطح سه از بانک موضوعات و همچنین قوانین حاکم بر این روند ارائه شد.
کارشناس محترم معاونت پژوهش سرکار خانم ولیدآیادی با توجه به روند انتخاب موضوع پایاننامه تصریح داشت؛ مسئلهیابی و یافتن موضوعهای نو و استاندارد همیشه از دشواریهای پژوهش طلاب بوده است و برای رفع این مشکل، معاونت پژوهش مرکز مدیریت حوزههای علمیه خواهران پس از جلسات متعدد، مجموعهای از موضوعات معتبر و مصوب را فراهم کرده تا طلاب بتوانند از آن استفاده کنند. وی در ابتدا مروری بر آییننامه انتخاب موضوع داشت و سپس سازوکار و معیارهای بانک موضوعات را تشریح کرد.
در ادامه نیز نکاتی اساسی از آیین نامه را متذکر و تاکید داشت؛ براساس اصلاحیه ماده 42 آیین نامه، التزام به رعایت حداقل واحد مجاز برای انتخاب موضوع، برای همه ورودیها ملغی اعلام گردید. به عبارت دیگر طلاب سطح سه در همه ورودیها، از ابتدای تحصیل و صرفنظر از تعداد واحد گذرانده، مجاز به انتخاب موضوع و ارائه طرح اجمالی هستند. ایشان در ادامه افزود، طلابی که ورودی 1403 و پس از آن هستند و حداقل 45 واحد درسی قبولی دارند، برای انتخاب واحد لازم است در سامانه پایاننامه طرح اجمالی مصوب داشته باشند. در غیراین صورت، امکان انتخاب واحدهای درسی را نخواهند داشت. نیمسالی که به دلیل نداشتن طرح اجمالی مصوب، موفق به انتخاب واحد نشده است، نیز جزء سنوات مجاز تحصیلی ایشان محاسبه خواهد شد. ایشان در ادامه تاکید کرد؛ طلاب ورودی 1403 و پس از آن که حداقل 80 واحد درسی قبولی داشته باشند نیز، برای انتخاب واحد لازم است در سامانه پایاننامه طرح تفصیلی مصوب داشته باشند. در غیر این صورت امکان انتخاب واحدهای درسی را نخواهد داشت. البته نیمسالی که به دلیل نداشتن طرح تفصیلی مصوب، موفق به انتخاب واحد نشده اند، جزء سنوات مجاز تحصیلی ایشان محاسبه خواهد شد.
ایشان در ادامه ورودیهای قبل از سال 1403 را به این نکته توجه داد؛ در صورتی 80 واحد درسی قبولی دارند، برای انتخاب واحد لازم است در سامانه پایاننامه طرح اجمالی مصوب داشته باشند. در غیر این صورت امکان انتخاب واحدهای درسی را نخواهند داشت.
خانم ولیدآبادی با استناد بر ماده 46 آییننامه گفت: پس از تصویب موضوع و طرح اجمالی در کارگروه پژوهشهای پایانی استان و ابلاغ رسمی و ثبت آن در سامانه، طلبه متقاضی حداکثر 3 ماه فرصت دارد زیر نظر استاد راهنما و مشاور « طرح نامه تفصیلی پایاننامه» را تکمیل و در سامانه بارگذاری نموده و به معاون پژوهشی مدرسه علمیه عالی برای بررسی در کار گروه پایاننامه ارجاع دهد.
ایشان تبصرههای این ماده را با این بیان یادآور شد که اولا؛ در صورت رد طرح تفصیلی در کا گروه ، انجام اصلاحات و تهیه طرح نامه جدید، باید حداکثر درطی مدت 2 ماه انجام گیرد. ثانیا؛ حداکثر مدت زمان بررسی هریک از طرحهای اجمالی و تفصیلی و اعلام نتایج به طلاب و استاد راهنما 45 روز می باشد و پس از تصویب «طرح تفصیلی» در "کارگروه پایاننامه"و ثبت در سامانه و اطلاع رسانی، طلبه باید اقدام به نگارش پایاننامه نماید.
کارشناس معاونت پژوهشی، آمار بانک موضوعات پایاننامه سطح 3 در چهار رشته تخصصی را بدین قرار اعلام کرد؛ بانک موضوعات پایاننامه سطح 3 در چهار رشته «فقه و اصول با 492 موضوع»، «تفسیر و علوم قرآنی با 106موضوع، «اخلاق و تربیت اسلامی با 150 موضوع» و «تاریخ اسلام با 100 موضوع» طراحی و تدوین شده و به منظور نظاممندسازی و سهولت دستیابی، موضوعات در سامانه پایاننامه بارگذاری شده است.
وی در راستای تبیین جایگاه و کارکرد بانک موضوعات گفت: انتخاب مسئله پژوهشی توسط خود محقق، بر اساس علاقه و دغدغههای علمی وی، همچنان مورد تأکید، حمایت و اولویت میباشد. از آنجا که بسیاری از نیازها و اولویتهای جامعه در حوزههای تخصصی ممکن است برای تکتک پژوهشگران شناختهشده نباشد، این بانک موضوعات میتواند بهعنوان منبع پیشنهادی و راهنما مورد استفاده قرار گیرد.
همچنین تاکید کرد استفاده از موضوعات مندرج در بانک موضوعات الزامآور نبوده و پژوهشگران میتوانند بر اساس علاقه و ابتکار خود، موضوعات جدیدی را پیشنهاد و پیگیری نمایند. در ادامه رسالت اصلی این اقدام را ایجاد توازن میان علاقه محقق و نیازهای جامعه و همچنین هدایت پژوهشها در راستای رسالتهای علمی و اجتماعی حوزه دانست و افزود؛ طلاب محترم سطح سه میتوانند به تناسب رشته، علاقه و سطح توانمندی خود، اقدام به انتخاب یکی از موضوعات بانک نموده و سپس طرح اجمالی را به همراه استاد راهنما جهت طرح در کارگروه، به کارتابل استاد راهنما ارسال نمایند.
سرکارخانم ولیدآبادی قوانین و شرایطی که در این روند باید مورد توجه باشد را نیز گوشزد کرده و ادامه داد؛ از زمان انتخاب موضوع در سامانه طلبه تا یک ماه فرصت دارد درباره موضوع انتخابی مطالعات و بررسیهای لازم به همراه مشورت با اساتید را انجام دهد. در صورتی که ظرف مدت یک ماه موضوع انتخابی را فراتر از توان و علاقه تشخیص دهد، میتواند انصراف از موضوع را در سامانه ثبت نماید تا موضوع برای سایر طلاب قابل مشاهده و انتخاب شود. پس از انتخاب یک موضوع از سامانه، امکان انتخاب آن توسط طلبه دیگر نیز وجود ندارد.
همچنین در ادامه این نکته مهم را متذکر شد؛ که مجموع زمان انتخاب موضوع طبق مقررات در تدوین و تصویب طرح اجمالی و ثبت و بارگذاری در سامانه، حداکثر پنج ماه میباشد. از اینرو در پایان پنج ماه، در صورتی که طرح اجمالی مصوب در سامانه بارگذاری نشده باشد، موضوع جهت مشاهده و انتخاب، در دسترس سایر طلاب محترم قرار خواهد گرفت.
وی در انتهای جلسه اظهار داشت؛ عناوین مندرج در بانک موضوعات، به منزله موضوع مصوب است؛ اما اعمال تغییرات جزئی در عنوان، حسب تشخیص استاد راهنما و کارگروه بلامانع است و پس از ارسال طرح پایاننامه، پرونده وارد نوبت بررسی کارگروه علمی میشود.
در ادامه نیز بیان داشت؛ مدت زمان بررسی معمولاً حداقل یک ماه است، هرچند در برخی موارد ممکن است زودتر انجام شود. نکته مهم آن است که عناوین درجشده در سامانه پایاننامه، بهمنزلهی موضوعات مصوب هستند؛ اما تصویب عنوان بهتنهایی کافی نیست. ارزیابی نهایی به کیفیت طرح اجمالی شما وابسته است، بهویژه بخشهای بیان مسئله و پرسشهای فرعی که نشاندهندهی عمق فهم و توان علمی طلبهاند. کارگروه بر اساس همین بخشها تشخیص میدهد که آیا طلبه توانایی انجام پژوهش در آن موضوع را دارد یا خیر. در مواردی که طرح ارائهشده با موضوع مصوب همراستا نباشد یا پرسشهای فرعی از چارچوب علمی خارج شود، کارگروه مجاز است اصلاحات جزئی در عنوان یا محتوای طرح اعمال کند یا تصویب آن را بهدلیل ضعف علمی به تعویق اندازد. بنابراین، رعایت تطبیق دقیق بین موضوع، بیان مسئله و پرسشهای فرعی برای تأیید طرح الزامی است.
آدرس دسترسی به بانک موضوعات:
کوثرنت، بخش ورود به سامانهها، سامانه پایاننامه، قسمت روند طرح اجمالی، گزینه "موضوعات پیشنهادی مرکز"
تبیین و تشریح قوانین و روند انتخاب موضوع از بانک موضوعات سامانه پایاننامه

سومین جلسه توجیهی معاونت پژوهش مرکز آموزشهای غیرحضوری، در روز 19 آبانماه 1404 با حضور کارشناس محترم معاونت پژوهش سرکار خانم ولیدآبادی برگزار و طی آن مطالب مهم و اساسی در راستای نحوه انتخاب عنوان پایاننامه سطح سه از بانک موضوعات و همچنین قوانین حاکم بر این روند ارائه گردید.