با تأييدات خداوند متعال و با استعانت از حضرت ولي عصر عجل الله تعالي فرجه الشريف جلسه دفاعیه سرکار خانم لیلا همایون با موضوع "دايره حسبه در فقه اماميه كاركردها و چالشها" مورخ 1404/06/11 ساعت 11:00 در مرکز آموزش‌های غیرحضوری به صورت ويدئو كنفرانس با حضور و مشارکت فعال همه اعضای هیأت محترم داوران برگزار گردید.
چکیده
موضوع این پژوهش، بررسی دایره حسبه در فقه امامیه با تمرکز بر کارکردها و چالش‌های آن در جامعه کنونی است. هدف اصلی این تحقیق، تحلیل ادله مشروعیت، کارکردها و چالش‌های نهاد حسبه از منظر فقه امامیه و ارائه راهکارهای فقهی متناسب با نیازهای روز است. روش پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و نرم‌افزارهای معتبر اسلامی انجام شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که نهاد حسبه از منظر فقه امامیه دارای مشروعیت است و کارکردهای آن در حوزه‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی قابل توجه است. از جمله کارکردهای اقتصادی می‌توان به نظارت بر بازار، ممانعت از احتکار و قیمت‌گذاری کالاها اشاره کرد، در حالی که در حوزه فرهنگی، این نهاد در براندازی منکرات و ترویج ارزش‌های اخلاقی نقش دارد. با این حال، چالش‌هایی مانند تداخل وظایف نهادی، فقدان نهادینه‌سازی در فضای مجازی و عدم آموزش کافی محتسبان، عملکرد این نهاد را تحت تأثیر قرار داده است. پیشنهاد می‌شود با ایجاد نهاد مستقل، تقویت آموزش فقهی محتسبان و نهادینه‌سازی وظایف حسبه در قوانین، کارایی این نهاد بهبود یابد.
کلمات کلیدی: دایره حسبه، فقه امامیه، امر به معروف و نهی از منکر، کارکردهای حسبه، چالش‌های نهادی.
