با تأييدات خداوند متعال و با استعانت از حضرت ولي عصر عجل الله تعالي فرجه الشريف جلسه دفاعیه سرکار خانم طيبه خبازيان بافق با موضوع "مقایسه نقش آخوندخراسانی و شیخ فضل الله نوری در تداوم نهضت مشروطه با تأکید بر گفتمان مشروطه خواهی غربی" در روز شنبه مورخ 1402/09/11 ساعت 10:00 در مرکز آموزش های غیر حضوری به صورت ويدئو كنفرانس با حضور و مشارکت فعال همه اعضای هیأت محترم داوران برگزار گردید
چکیده:
انقلاب مشروطه یکی از رویدادهاي چالش برانگیز سیاسی ـ فرهنگی در تاریخ معاصرایران به شمار می آید. در این انقلاب، گروه هاي مختلف اجتماعی، از جمله علماي شیعه مشارکت داشتند. اگر چه جهت گیري سیاسی علما در قبال انقلاب مشروطه و تحولات سیاسی بعد از آن متفاوت بوده است، اما به لحاظ مبانی نظري اشتراکات بسیار داشته اند. به بیان دیگر، علماي شیعه، با وجود آن که از لحاظ عملی و مواضع سیاسی داراي جهت گیريهاي متفاوتی در برابر تحولات سیاسی عصر مشروطه بوده اند، اما به لحاظ نظري، تفاوت اساسی با هم نداشته اند. این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه ای و به روش توصیفی و تحلیل تاریخی به مقايسه نقش آخوند خراساني و شيخ فضل الله نوري در تداوم نهضت مشروطه ؛ با تاكيد بر گفتمان مشروطه خواهي غربي پرداخته است. بر اساس یافته های تحقیق، از آن جا که بنیان اصلی اندیشه مشروطه مبنی بر دموکراسی و سکولاریسم است، بر خلاف خوش باوري سیاسی روشنفکران دینی و غیر دینی، هیچ یک از علماي شیعه، هواخواه نظام مشروطه سکولار ـ دموکرات نبوده اند، اما وجوه تشابه و تمایز اندیشه ي سیاسی آخوند خراسانی و شیخ فضل االله نوري در قبال انقلاب مشروطه نشانگر آن است که آخوند خراسانی، گرچه مشروطه را با رویکرد ضد استبدادي، تحدید قدرت سلطنت و حفظ بیضه‌ي اسلام در تعارض با شریعت نمی دید، اما همانند شیخ فضل االله نیز موافق با تحقق مشروطه ي سکولار نبوده است.
واژگان کلیدي: نهضت مشروطه، آخوند خراساني، شيخ فضل الله نوري، مشروطه خواهي غربي.
