پايگاه اطلاع رساني معاونت پژوهش مركز آموزش‌هاي غيرحضوري

چکیده
معاملات اموری گسترده هستند که زندگی بشر با آنها آمیخته شده است یکی از مباحثی که بخش عظیمی از کتب فقهی را به خود اختصاص داده است بحث شروط عقد می باشد که بر دوقسم است:شرط ابتدایی و شرط ضمن عقد. تحقیق حاضر با رویکرد توصیفی-تحلیلی ، به بررسی مفهوم«شرط ابتدایی» در معاملات از منظر دو فقیه بزرگ، شیخ مرتضی انصاری و سید محمد کاظم یزدی می بردازد که در مورد لازم الوفاء بودن یا نبودن آن در میان فقها اختلاف نظر وجود دارد.  هدف اصلی تحقیق تبیین دیدگاه های این دو عالم برجسته و در خصوص ماهیت و احکام شرط ابتدایی و مقایسه تطبیقی نظرات ایشان است. نتایج بژوهش نشان می دهد که هر دو فقیه، مفهوم شرط را به معنای «الزام و التزام» می دانند. با این تفاوت که شیخ انصاری « شرط» را دارای دو معنای اصطلاحی مجزا می داند در حالی که سید یزدی معتقد است شرط تنها یک معنا، یعنی همان الزام و التزام ،دارد و معنای دومی که شیخ انصاری مطرح کرده نیز در نهایت به همین مفهوم برمی گردد. مخالفان وفای به شرط ابتدایی، تنها شروط ضمن عقد را به معنای حقیقی کلمه شرط می دانند، در حالی که موافقان حجیت شرط ابتدایی، شرط را به معنای مطلق الزام و التزام تفسیر می کنند. علاوه بر این تحلیل ها نشان می دهد که سید یزدی برای شرط ابتدایی هم حکم تکلیفی قائل است هم حکم وضعی و معتقد است این شرط دارای اثرات وضعی و تکلیفی می باشد. این تحقیق با روشن ساختن ابعاد مختلف این مبحث مهم فقهی، گامی در جهت تعمیق فهم از مبانی شروط در فقه امامیه برداشته است.

کلید واژه‌ها: شرط ،شرط ابتدایی، شرط ضمن عقد.

 پدیدآورندگان

    استاد داور: داود غائبی
    استاد راهنما: محمد حیدری زاد
    نویسنده: شهربانو خلیل لو
    سطح: سطح3
    رشته: فقه و اصول
    برگزار کننده: قم
    شهر: قم
    مدرسه: قم - قم - مرکز آموزش‌های غیرحضوری