پايگاه اطلاع رساني معاونت پژوهش مركز آموزش‌هاي غيرحضوري

چکیده:

در طول تاریخ اسلام، آموزه‌های اعتقادی همواره به عنوان اساس و بنیاد دین معرفی شده‌اند و نقش مهمی در هدایت و راهنمایی مسلمانان ایفا کرده‌اند. در این میان، قرآن کریم به عنوان کتاب آسمانی اسلام، منبع اصلی و بنیادین این آموزه‌ها محسوب می‌شود. خطبه غراء یکی از خطبه‌های ارزشمند امیرالمؤمنین علی (ع) است که دربردارنده آموزه‌های عمیق اعتقادی است. این خطبه با بیانی شیوا و استدلالی به تبیین مفاهیم بنیادین اعتقادی ازجمله توحید، صفات الهی، معاد و نقش ایمان در سعادت انسان می‌پردازد. مستندات قرآنی آموزه‌های این خطبه نشان می‌دهد که مفاهیم مطرح‌شده در آن، ریشه در آیات قرآن کریم دارد و شرحی دل‌نشین و عمیق از مبانی اعتقادی اسلام ارائه می‌دهد. پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی تحلیلی به بررسی مضامین اعتقادی خطبه غراء در چهار بخش خداشناسی، نبوت و امام شناسی، انسان شناسی و معادشناسی پرداخته و آن‌ها را با آیات قرآنی تطبیق داده است. بر پایه یافته‌های تحقیق، ایمان به مبدأ هستی، شناخت صفات الهی از مهمترین آموزه‌های اعتقادی خداشناسی و شهادت به رسالت پیامبر(ص)، شناخت ابعاد و طرق اتمام حجت الهی، توجه به هدایت الهی از مهمترین آموزه‌های اعتقادی نبوت و امام شناسی در خطبه غراء هستند که در قرآن کریم هم به آنها اشاره شده است. همچنین، توجه به هدف و مراحل خلقت انسان، شناخت برتری انسان بر دیگر مخلوقات و تمایز انسانها به واسطه اعمال از مهمترین آموزه‌های اعتقادی انسان شناسی و توجه به موقتی بودن دنیا، ایمان به عالم قبر، برزخ و قیامت، توجه به پاداش و کیفرالهی، توجه به معاد جسمانی از مهمترین آموزه‌های اعتقادی معادشناسی در این خطبه هستند که در قرآن کریم هم به آنها اشاره شده است. دستاوردهای این بررسی نشان می‌دهد که خطبه غراء نه‌تنها به‌عنوان یک متن کلامی ارزشمند قابل‌توجه است، بلکه به‌عنوان تفسیری عمیق از آموزه‌های وحیانی می‌تواند در فهم بهتر تعالیم اسلامی راهگشا باشد.

واژگان کلیدی: آموزه‌های اعتقادی، خطبه غراء، مستندات قرآنی، نهج‌البلاغه.

 پدیدآورندگان

    استاد داور: محمدمهدی فیروزمهر
    استاد راهنما: نرجس سادات محسنی
    نویسنده: سهیلا سرگزی
    سطح: سطح3
    رشته: تفسیر و علوم قرآن
    برگزار کننده: قم
    شهر: قم
    مدرسه: قم - قم - مرکز آموزش‌های غیرحضوری