چکیده:
غایت و منتهی‌الیه حرکت همه موجودات من‌جمله انسان، دستیابی به کمالاتی است که برای آن خلق شده‌اند. انسان، تنها موجود در نظام هستی است که باید با کسب معرفت و شناخت از خود و مسیر حرکتش، به کمالات انسانی برسد. طبق مبانی دینی و معرفتی، حقیقت وجودی انسان با حقیقت عالم منطبق است و همان‌طور که عالم از ابعاد مادی، مثالی و عقلی تشکیل شده است، حقیقت وجودی انسان نیز از این ابعاد تشکیل شده است. هر بعد وجودی انسان در جهت رساندن او به کمالاتش، نقش خاص خود را ایفا می‌کند. بعد مثالی یا خیالی انسان از پرکارترین قوای انسان است که نقش مهمی در جهت‌دهی فکری، ادراکی و ارادی دارد. قوه خیال، متوسط بین بعد مادی و عقلی است و انسان از رهگذر آن با عالم عقل ارتباط می‌گیرد و به ملکوت و حقیقت عالم دست می‌یابد. این قوه برای اینکه بتواند شایسته عمل کند، باید طهارت داشته باشد. طهارت آن نیز به این معنا است که تحت حکومت و تسلط عقل قرار گیرد و از کثرات و پراکندگی رها شود. طهارت و پاکی این قوه، نقش بسزایی در تعالی و شکوفایی معنوی و معرفتی انسان دارد. از همین رو، در این نوشتار با روش توصیفی، تحلیلی و با استفاده از ابزار کتابخانه‌ای به تبیین جایگاه و نقش قوه خیال در رشد معنویات پرداخته شده و باتوجه‌به اینکه اسلام برای تعالی معنوی به مواردی مانند عبادات، اخلاقیات، بصیرت و آرامش روحی توجه بسیاری کرده است، در این تحقیق نیز تأثیر طهارت خیال در این موارد، بررسی شده است.
کلیدواژه‌ها: انسان، خیال، رشد معنوی، طهارت.
