چکیده
وحی حقیقتی مرموز غیراکتسابی است که این ویژگی، بر قداست آن می‌افزاید. این پدیده، ارتباط انسان را با خالق هستی میسر می‌نماید و از هر گونه خطا، مصون است. مکاشفه تلاش انسان جهت شهود باطن هستی است. ازآنجاکه وحی و سایر مکاشفات، مبتنی بر علم حضوری‌اند، در دریافت مصون از خطا هستند؛ با این تفاوت که در وحی، گیرنده در دریافت آن و سایر مراحل، معصوم است؛ درحالی‌که سایر مکاشفات، در مرحلۀ دریافت و در خیال منفصل، به دلیل مبتنی بودن بر علم حضوری، مصون از خطایند؛ اما در پردازش و حفظ در خیال متصل، ایمن از خطا نیستند. این مهم‌ترین تفاوت در وحی و مکاشفه است. انسان با سعی در دریافت غیب، درصدد مکاشفه است؛ درحالی‌که راهی به وحی ندارد. هدف اصلی از نگارش این پایان‌نامه، پرداختن به تبیین حقیقت «وحی» و «مکاشفه» و اقسام و مراتب آنها، از دیدگاه علامه طباطبایی (قدس‌سره) و علامه جوادی آملی (حفظه‌الله) با روش توصیفی تحلیلی است. در این پژوهش، به بیان مراتب و اقسام وحی و مکاشفه، مسئله راهیابی خطا در این دو ساحت، زمینه‌ها و علل دستیابی و موانع رسیدن به آنها از دیدگاه این دو اندیشمند نیز توجه شده و برخّی شبهات مهم معاصر، مطرح شده است. از نتایج این تحقیق، تبیین تفاوت‌ها و شباهت‌های دیدگاهی و مسئله خطا و مصونیت از آن، در این دو ساحت، از دید دو مفسر و فیلسوف معاصر است. این پژوهش در پنج بخش، به کلیات مسئله، تحلیل حقیقت وحی و مکاشفه از دیدگاه دو مفسر و حکیم معاصر، اقسام وحیـ اعم از تکوینی و تشریعی مراتب مکاشفه صوری و معنوی، عوامل وحی و مراتب آن، مراتب و منازل مکاشفه و موانع و حجاب‌های شهود، پرداخته است. در نهایت، مشخص شده است که این دو اندیشمند، در اکثریت قاطع محورها، دیدگاهی هم سو و هم نظر دارند.
واژگان کلیدی: وحی، مکاشفه، الهام، رؤیا، علامه طباطبایی، علامه جوادی آملی
پدیدآورندگان
استاد داور: صالح قنادی
استاد راهنما: مهدیه سادات مستقیمی
نویسنده: زینب شیخی نسب
سطح: سطح3
رشته: تفسیر و علوم قرآن
برگزار کننده: قم
شهر: قم
مدرسه: قم - قم - مرکز آموزش‌های غیرحضوری
