مقدمه:
هنگامی که سخن از حق و حقوق افراد نسبت به یکدیگر به میان می آید؛ معمولاً در ذهن افراد حق و تکلیف فرزندان نسبت به پدر و در حقوق والدین نسبت به فرزندان زن و شوهر نسبت به یکدیگر همسایهها نسبت به یکدیگر، حقوقی که معلم بر شاگردان و بالعکس دارد و مواردی از این نمونه متبادر می گردد.
حق و حقوقی که افراد نسبت به یکدیگر دارند از هر قشر و طیف و دسته ای از هر جنس و صنف و طایفه ای دامنه ای بس وسیع دارد و در حقیقت وسعتی به اندازه جامعه اسلامی پیدا می کند. البته این امکان وجود ندارد که یک مسلمان نسبت به همه مسلمانان دیگر تمام این حقوق را مراعات کند، که هر فرد مسلمانی در قرآن و احادیث مکرراً توصیه شده! باید آمادگی ادای این حقوق را داشته باشد و آنچه که برعهده او گذاشته شده نسبت به دیگر مسلمانان به جا آورد و فکر نکند که وظیفه او منحصراً محدود به فرزند، والدین و همسایه می شود. به عبارت دیگر همین که فردی مسلمان شد با اتکاء به همین خصیصه با اتکا به همین مسلمانی یک سری حقوق و وظایف بر او مترتب می گردد که باید در ایفای آن تلاش نماید.
تاکید اسلام بر رعایت حق الناس آن چنان مؤکد است که اگر انسان از گناهان پیشین خود به درگاه الهی توبه می کند تا زمانی که حقوق ضایع کرده مردم را ادا نکند، توبه اش پذیرفته نخواهد بود؛ یعنی خداوند حق خود را در کوتاهیها و تقصیرها و اهمالها در شرایطی که نشانههای ندامت واقعی در فرد مسلمان آشکار شود، می بخشد. اما حق مردم را درهیچ شرایطی نخواهد بخشید. درادای حقوق سه فرضیه وجود دارد. فرضیه اول ادا کردن حقوق است که در این صورت هر یک از افراد جامعه با امنیت در کنار یکدیگر زندگی میکنند بدون اینکه کسی حقی را ضایع کند. فرضیه دوم ادا نکردن حقوق است که در این صورت در بین انسانها بیاعتمادی بیداد میکند؛ چرا که حقوق محترم شمرده نمی شود و آخرین فرضیه نیز بخشیدن و نبخشیدن صاحب حق است. اگر صاحب حق از حقوق خود بگذرد و به اصطلاح شخص ضایع کننده را حلال کند در واقع لطفی در حقش کرده است. ولی در صورت ادا نکردن حقوق و نبخشیدن صاحب حق مجازات این تضییع حقوق به صحنه قیامت موکول می شود.
بنابراین انسانها باید بدانند نسبت به یکدیگر چه حقوقی را باید رعایت کنند و در صورت رعایت نکردن این حقوق چه آسیب هایی بر یکدیگر وارد می سازند. بر همین اساس می توان گفت دارد، از مهمترین آسیبهایی که حق الناس در پی دارد، جسمی،مالی و آبرویی است که در این میان آسیبهای جسمی و آبرویی از اهمیت ویژهای برخوردار است؛ چراکه اگر به مال افراد تجاوز شود با پرداخت آن جبران میشود؛ ولی اگر به جان و یا آبروی شخصی صدمه ای وارد گردد، دیگر قابل جبران نخواهد بود.
مولف: الهه محمدیان
عنوان: آسیبهای جسمی و روحی حقالناس
ناشر: امتداد حکمت
رده بندی دیویی: ۲۹۷.۴۸۳۴
نوبت چاپ: اول
زبان فارسی
سال چاپ: ۱۴۰۰
تیراژ: ۱۰۰۰ نسخه
تعداد صفحات: ۱۸۶
قطع و نوع جلد: رقعی (شومیز)
شابک ۱۳ رقمی: ۹۷۸۶۲۲۹۸۸۶۸۰۹
شابک ۱۰ رقمی: ۶۲۲۹۸۸۶۸۰۴